Dat er vele factoren zijn die herstel van wonden gunstig kunnen beïnvloeden, is jullie als medewerkers wondpoli vast bekend. Een goede, volwaardige voeding, die voldoet aan de verhoogde behoefte, is hierbij onontbeerlijk. In deze nieuwsbrief zetten we het hoe en waarom op een rijtje.
De wondgenezing verloopt in een aantal fasen. Worden fasen niet of onvoldoende doorlopen, dan betekent dit minder goed herstel van de huid.
In de verschillende fasen, zijn er een aantal voedingsstoffen waarvan betrokkenheid bij wondgenezing onomstotelijk door wetenschappelijk onderzoek is vastgesteld.
Eiwitten spelen een belangrijke rol bij opbouw in ons lichaam, dus ook bij opbouw van de huid. De eiwitbehoefte van een gezond persoon ligt op 0,8 gram per kg lichaamsgewicht.
Bij wonden kan deze eiwitbehoefte verhoogd zijn tot wel 1,5 gram eiwit/kg lichaamsgewicht. Dit is uiteraard afhankelijk van de grootte van de wond. (Ter illustratie: een persoon van 70 kg zou wel eens 50 gram eiwit per dag extra nodig hebben. Omgerekend naar voeding betekent dit bijvoorbeeld 2 hamburgertjes en een beker zuivel extra.)
De kwaliteit van de eiwitten, oftewel uit welke aminozuren ze zijn opgebouwd, is hierbij van groot belang. Het aminozuurprofiel van dierlijke eiwitten komt erg overeen met die van de mens. Hier gaat dan ook de voorkeur naar uit.
Met name de zwavelhoudende aminozuren (cysteïne en methionine), maar ook arginine en glutamine zijn belangrijke bouwstenen.
De flexibiliteit van de huid wordt grotendeels bepaald door collageen en elastine. Hydroxyproline, vitamine C, ijzer en zuurstof spelen een belangrijke rol bij een goede collageenaanmaak.
Een juiste vetzuurinname (mn omega3-vetzuren) is belangrijk bij de wondgenezing, oa tijdens het ontstekingsproces. Vitamine E als lipofiel antioxidant beschermt de vetzuren tegen oxidatie. Bij vetzuursuppletie is aanvulling van vitamine E dan ook vereist (ca. 200 IE).
Voldoende vocht is belangrijk, want bij een vochtgebrek blijkt het lichaam het vocht in de extracellulaire matrix van bindweefsel als eerste aan te spreken. Dit benadeelt direct het totale functioneren en dus ook herstel van het bindweefsel. Minimaal 2 liter vocht per dag is dus nodig.
Veel Nederlanders behalen de bovengenoemde minimaal aanbevolen hoeveelheden niet.
Diëtisten berekenen de individuele behoefte van de cliënt en maken een voedingsschema wat aan deze behoefte voldoet. Zonodig zetten we supplementen of aanvullende voeding in, bijvoorbeeld drinkvoeding verrijkt met HMB. Dit afbraakproduct van Leusine verhoogt de eiwitsynthese en remt tegelijkertijd de spiereiwitafbraak.